9 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας. Πώς φθάσαμε στην καθιέρωση Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας

9 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας-Η Μητέρα όλων των γλωσσών

• 9 Φεβρουαρίου 2019

https://www.otavoice.gr/politiki/2019/02/9-fevrouariou-pagkosmia-imera-ellinikis-glossas-i-mitera-olon-ton-glosson/

Η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του εθνικού ποιητή Διονυσίου Σολωμού, έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας.

Η θέσπιση αυτού του εορτασμού στοχεύει στην ανάδειξη του θεμελιώδους ρόλου της ελληνικής γλώσσας και της σημαντικής συνδρομής της στην ανάπτυξη και εδραίωση του Ευρωπαϊκού και του Παγκόσμιου Πολιτισμού. Η Ελληνική είναι η γλώσσα που εμπλουτίζει ακόμα τον διεθνή επιστημονικό λόγο, είναι η γλώσσα που ανέπτυξε, μορφοποίησε και αποτύπωσε την απαρχή των περισσότερων επιστημονικών θεωριών των φιλοσοφικών στοχασμών και ρευμάτων, αλλά και των λογοτεχνικών ειδών, σημαντικών θεολογικών και χριστιανικών κειμένων και με μια πορεία πολλών αιώνων έχει καταστεί ως μια από τις μακροβιότερες ζωντανές γλώσσες παγκοσμίως.

«Με την θέσπιση αυτής της παγκόσμιας ημέρας επιδιώκεται η ανάδειξη του θεμελιώδους ρόλου που διαδραμάτισε η ελληνική γλώσσα ανά τους αιώνες, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην εδραίωση τόσο του ευρωπαϊκού όσο και του παγκόσμιου πολιτισμού. Η ελληνική γλώσσα κατά την αρχαιότητα ευτύχησε να καταστεί φορέας μορφοποίησης και μεταβίβασης σημαντικών επιστημονικών θεωριών, φιλοσοφικών θεωρήσεων και λογοτεχνικών κειμένων. Στην ελληνική γράφτηκαν λίγο αργότερα τα πιο σημαντικά κείμενα του Χριστιανισμού για να διαδοθούν σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο διάβα των αιώνων υπήρξε καθοριστική η συμβολή της ως μέσου αποθησαύρισης και διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού και επιβιώνει ως τις μέρες μας, στη νεότερη εκδοχή της, ως μια από τις μακροβιότερες ζωντανές γλώσσες παγκοσμίως» αναφέρεται σε εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας.

Σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση, το Υπουργείο Εξωτερικών θα μεριμνήσει για την αναγνώριση της Παγκόσμιας Ημέρας της Ελληνικής Γλώσσας και από τους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ και η ΟΥΝΕΣΚΟ.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας περιλαμβάνει εκδηλώσεις σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας, αλλά και σε εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής, που διατηρούν τμήματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας ή ελληνικών σπουδών.

Πως φθάσαμε στην καθιέρωση Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας

Όλα ξεκίνησαν το 2014, όταν ο τότε πρόεδρος της ΟΕΚΑΙ Γιάννης Κορίνθιος απέστειλε επιστολή στον τότε  Πρόεδρο της Ελληνικής  Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια και στους τότε Υπουργούς Εξωτερικών, Παιδείας, Πολιτισμού  και Διοικητικής Μεταρρύθμισης  της Κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά, για  καθιέρωση «Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού». Παρόμοιες επιστολές απέστειλε και στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, στον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, στον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων καθώς και  στους Υπουργούς Εξωτερικών, Εσωτερικών και  Παιδείας της Κύπρου (επιστολή ΟΕΚΑΙ,  ΑΠ 40/5.7.2014).

Στις επιστολές αυτές, προτεινόταν ως ημερομηνία η 10η Δεκεμβρίου, η ημέρα που έγινε από τη Σουηδική Ακαδημία,  η τελετή απονομής του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Γεώργιο Σεφέρη,  το 1963.

Ο σπόρος έπεσε σε έφορο έδαφος!

Στις 15 Οκτωβρίου 2014, σε ειδική επί της προτάσεως της ΟΕΚΑΙ συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής για τον Απόδημο Ελληνισμό, με πρόεδρο, τον βουλευτή της τότε συμπολίτευσης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, Βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης της ΝΔ  Σάββα Αναστασιάδη,  η πρόεδρος –της περιόδου εκείνης- της ελληνικής Επιτροπής της UNESCO, Τζιτζικώστα- Παπαχριστοπούλου, πρότεινε αλλαγή ημερομηνίας καθώς η  10η  Δεκεμβρίου είναι η ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Έτσι, πάρθηκε απόφαση να προταθεί η 24η  Οκτωβρίου, που είναι η ημέρα ανακοίνωσης της βράβευσης  από τη Σουηδική Ακαδημία,  του Γεωργίου Σεφέρη για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στην ίδια συνεδρίαση υποστηρίχθηκε και εγκρίθηκε ομόφωνα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής, η πρόταση  την οποία παρουσίασε ο πρόεδρος της ΟΕΚΑΙ, μαζί με τον γραμματέα Νίκο Φράγκο και τον σύμβουλο Δημήτρη Φέσσα.

Σε επόμενη, δεύτερη επί του θέματος, συνεδρίαση της ίδιας Επιτροπής της Βουλής, με τη συμμετοχή τη φορά αυτή και της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων (17 Δεκεμβρίου 2014) και υπό την προεδρία, πάντα του Σάββα Αναστασιάδη, ο κ. Κορίνθιος μαζί με τον γραμματέα της ΟΕΚΑΙ Νίκο Φράγκο  και τον πρόεδρο της Φιλελληνικής Εταιρείας Ιταλίας, καθ. Marco GALDI, παρουσίασαν τις κοινές δράσεις της OEKAI και της Φιλελληνικής Εταιρείας Ιταλίας. Αποφασίστηκε να σταλεί από την ΓΓΑΕ  σχέδιο εισηγητικής έκθεσης στα Υπουργεία Παιδείας και Πολιτισμού  προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κείμενο εργασίας μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργείων Εξωτερικών, Παιδείας και  Πολιτισμού  για την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος αναφορικά με την  καθιέρωση   της 24ης Οκτωβρίου ως ημέρας Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού. (επιστολές ΓΓΑΕ ΑΠ 4684/18.12.2014 και ΑΠ 4685/18.12.2014 ).

Την πρόταση υιοθέτησε και ο επόμενος Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Αμανατίδης καθώς και ο Αντιπρόεδρος κ. Τσουκαλάς.  Την πρωτοβουλία στήριξε και η πρώην Γενική Δν/τρια της ΓΓΑΕ, πρέσβυς Αικατερίνη Κόικα. Επίσης η πρόταση έγινε πάλι ομοφώνως αποδεκτή και από την νέα σύνθεση της Επιτροπής της Βουλής, επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και προεδρεύοντος του Βουλευτή Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ,  Αλ. Τριανταφυλλίδη.

Νέες αλλαγές

Από τις πολλές φάσεις από τις οποίες πέρασε η Πρόταση Κορίνθιου (ο λαός θα το ‘λεγε: “πέρασε από σαράντα κύματα”) αξιοσημείωτη ήταν η πρόταση της ΓΓΑΕ αντί για την 24 Οκτωβρίου (γιορτή του ΟΗΕ) η “Ημέρα” να τιμάται την 20 Μαΐου, ημέρα της γέννησης του Σωκράτη.  Παράλληλα ελήφθη η απόφαση αντί προεδρικού Διατάγματος να προωθηθεί Νομοθετική ρύθμιση του θέματος και η καθιέρωση με Νόμο πλέον της Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού Πολιτισμού.

Επίσης, όπως αναφέρει ο Χρήστος Μαλασπίνας σε εκτενές αφιέρωμα του, καθοριστική υπήρξε και η εκστρατεία της ΟΕΚΑΙ για την συλλογή υπογραφών στην Ιταλία και σε όλον τον κόσμο. Στην Ιταλία την συλλογή υπογραφών ανέλαβαν με ενθουσιασμό η Ιερά Μητρόπολη Ιταλίας και οι κατά τόπους Κοινότητες. Ο Μητροπολίτης κ. Γεννάδιος πρωτοστάτησε με όλους τους εφημερίους στη συλλογή υπογραφών σε όλες τις ενορίες της Μητροπόλεως.

Το τελετουργικό μέρος

Τον Ιούνιο του 2015 στη Νάπολη με μεγάλη επιτυχία οργανώθηκαν πολιτιστικές εκδηλώσεις της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων Ιταλίας (ΟΕΚΑΙ) και της Ελληνικής Κοινότητος Νεαπόλεως και Καμπανίας (ΕΚΝΚ).

Στα Πλαίσια της Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας οργανώθηκε και η  Έκθεση για τα 500 χρόνια του νεώτερου Ελληνισμού στη Νάπολη, από κοινού με τα Ιταλικά Γενικά Αρχεία του Κράτους,  με την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού της Ιταλικής Δημοκρατίας, της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, του Δήμου της Νεαπόλεως και της Περιφέρειας Καμπανίας, της Φιλελληνικής Εταιρείας Ιταλίας, του Κρατικού Ωδείου San Pietro a Majella Νάπολης, του Ινστιτούτου Φιλοσοφικών Σπουδών και της Εβραϊκής Κοινότητος Νάπολης, καθώς επίσης και του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Αλλάζει πάλι η ημερομηνία

Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, που προέκυψε από τον Ανασχηματισμό της Κυβέρνησης Τσίπρα,  με Υπουργό τον Ν. Γαβρόγλου πρότεινε,  νέα Ημερομηνία την 9η Φεβρουαρίου. Την πρόταση αποδέχθηκαν τόσο ο Πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής Αλ. Τριανταφυλλίδης και ο και ο νέος Υφυπουργός Εξωτερικών της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, Τέρενς Κουίκ ο οποίος ανέλαβε, αντί για Νόμο που προωθούσε η ΓΓΑΕ, να ενεργήσει για την υπογραφή Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) μεταξύ των συναρμοδίων Υπουργών Εσωτερικών, Εξωτερικών και Παιδείας.

Έτσι, τη φορά αυτή στις 9 Φεβρουαρίου 2017, οργανώθηκε στη Νάπολη η δεύτερη κατά σειρά γιορτή, για την «Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού Πολιτισμού», με τη συμμετοχή της Ελληνικής Κοινότητας Νεαπόλεως και Καμπανίας του Δήμου Νεαπόλεως, σε συνεργασία με την Ακαδημία Καλών Τεχνών Νεαπόλεως, το Ίδρυμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Νεαπόλεως και των Κλασικών Γυμνασίων Νάπολης και Ρώμης, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πρεσβείας στη Ρώμη, της Κυπριακής Πρεσβείας στη Ρώμη, της Ιταλικής Φιλελληνικής Εταιρίας, του Centrum Latinitatis Europae, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (KEΔΕ) και της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων Ιταλίας. Ήταν μία εκπληκτική τελετή!

Η πρώτη τελετή είχε διεξαχθεί πάλι με επιτυχία στις 20 Μαίου 2016 στη Νάπολη ενώ  Εσπερίδα για την «1η Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού Πολιτισμού», είχε επίσης διοργανωθεί στο ξενοδοχείο Athens Plaza, της Αθήνας το βράδυ της Παρασκευής 20 Μαΐου, από την  Εταιρεία Κοινωνικών Επενδύσεων του Γιώργου Γαμπιεράκη, με την αιγίδα της ΓΓΑΕ.

Η απόφαση

Η επίσημη θεσμοθέτηση της “Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας” συνετελέσθη εν τέλει σε δύο φάσεις. Όπως τονίζει ο Χρήστος Μαλασπίνας σε εκτενές αφιέρωμα του, στην πρώτη, (Φεβρουάριος 2017) δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) η εξουσιοδοτική Πράξη για την υπογραφή εκ μέρους των υπουργών της ΚΥΑ.

Τελικά έφθασε η πολυπόθητη ημέρα της 24 Απριλίου 2017 όπου, στη δεύτερη αυτή φάση, δημοσιεύτηκε στην ΦΕΚ η ΚΥΑ που καθιερώνει την 9η Φεβρουαρίου ως  «Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας».