Κριαράς: οι νέοι να μάθουν να επιμένουν και να υπομένουν!

«Δεν επεπόθησα ξέρετε τόσο μακρύ βίο... Έγινε. Δεν θέλω πια άλλο να ζήσω». Αυτά ήταν τα λόγια του Εμμανουήλ Κριαρά στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε πριν από εννέα μήνες.

http://www.tanea.gr/news/culture/article/5152085/h-teleytaia-synenteyksh-toy-emmanoyhl-kriara-sto-ape-mpe/

Με αφορμή τον θάνατο του καθηγητή, «ΤΑ ΝΕΑ» αναδημοσιεύουν τη συνέντευξη αυτή, που έδωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στις 28 Νοεμβρίου 2013.

«Το ξέρω καλά. Οι περισσότεροι - ειδικά κάποιοι νεόκοποι από τις τηλεοράσεις που έρχονται να με δουν, να μου ζητήσουν 'δηλώσεις', δεν είναι γιατί γνωρίζουν και εκτιμούν το έργο και την προσωπικότητά μου. Είναι η ηλικία μου που τους κάνει εντύπωση. Δεν επεπόθησα ξέρετε τόσο μακρύ βίο... Έγινε. Δεν θέλω πια άλλο να ζήσω. Η χαρά μου (η αγαπημένη μου σύζυγος) έφυγε. Ο έρωτας– τον οποίο η ύπαρξή της και μόνο μου ενέπνεε, ο έρωτας για τη ζωή, τη δημιουργία και την εργασία, για τη δημιουργία, δεν υπάρχει πια. Οπότε, σας ευχαριστώ για τις ευχές και τα δώρα αλλά... είναι πλέον περιττά. Και η εποχή μας δεν το θέλει το περιττό..»

Οι σταθμοί της ζωής του κορυφαίου αυτού επιστήμονα και ´Ελληνα

1906
Γεννιέται στον Πειραιά.

1924 - 1929
Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών.

1926
Συναντά τη σύντροφο της ζωής του Αικατερίνη Στριφτού.

1930 -1950
Εργάζεται στο Μεσαιωνικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών. Συνεχίζει τις μεταπτυχιακές σπουδές του στο Μόναχο (1930) και στο Παρίσι (1938 -'39 και 1945 - '48).

1950
Εκλέγεται τακτικός καθηγητής Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

1968
Απολύεται ύστερα από απόφαση της χούντας. Εδρα των δραστηριοτήτων του γίνεται το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών στη Θεσσαλονίκη όπου συνεχίζει τη δουλειά του για τη σύνταξη του Λεξικού της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669).

1976
Επαναδραστηριοποιείται στα δημόσια πράγματα με τη γλωσσική μεταπολίτευση. Γίνεται ευρύτερα γνωστός από τα «δημοσιογραφικά», τα «μαχητικά» δηλαδή κείμενά του, με τα οποία μεταπολιτευτικά στήριξε την καθιέρωση της δημοτικής και του μονοτονικού.

1981
Ορίζεται πρόεδρος της Επιτροπής για το μονοτονικό.

2000 - 2008
Πληθώρα εκδόσεων με αυτοβιογραφικό περιεχόμενο (έξι τόμοι «Αλληλογραφία»). Πιο πρόσφατο το «Μακράς ζωής αγωνίσματα».

2006
Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τιμάται με τον «Χρυσό Αριστοτέλη» του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

2009
Τοποθετείται στην τελευταία τιμητική θέση του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ.

- Με έχουν ρωτήσει πού οφείλεται η μακροζωία. Και απάντησα: «Καλή γυναίκα και όχι καλό φαΐ». Να ευτυχήσεις στον συζυγικό βίο και όχι υπερβολές στο φαγητό. Ακόμη και τώρα προσέχω τη διατροφή μου, είμαι λιτοδίαιτος.

"Ανυψώνει τον άνθρωπο ο Ερωτας. Ο πραγματικός, ο αληθινός έρωτας. Ο έρωτας είναι το αντίδοτο του θανάτου. Είναι ίσως η ίδια η ζωή. Μόνο όταν είσαι ερωτευμένος ζείς. Ειδάλλως είσαι …πέτρα…»

Ο Εμμανουήλ Κριαράς, ο φιλόλογος, ομότιμος καθηγητής της Φιλοσοφικής σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, “η γηραιότερη εν ζωή προσωπικότητα της Ελλάδας” (σύμφωνα με τις ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες) γεννήθηκε στις 15 (με το Ιουλιανό ημερολόγιο που ίσχυε τότε)/28 Νοεμβρίου του 1906 στον Πειραιά.

Με αφορμή αυτά τα 107α γενέθλια, με αιτία την απόλυτη πνευματική του διαύγεια (παραμένει παρά τα κινητικά προβλήματα που αντιμετωπίζει εσχάτως, πνευματικά διαυγέστερος πολλών εξ ημών των ηλικιακά νεωτέρων...), αλλά και τη ματαιωμένη προ πολλού ανάγκη όλων μας για τη διατήρηση των “προτύπων”, μια “συμβουλή” για τη διαμόρφωση μεθόδων συνέχειας, το ΑΠΕ-ΜΠΕ επιχείρησε μια ακόμη συζήτηση με τον υπεραιωνόβιο καθηγητή.

-Κι αν σας ρωτούσα και πάλι, “τι να κάνουμε”;

-“Πρώτον οι νέοι να μην φεύγουν στο εξωτερικό. Να μάθουν να επιμένουν και να υπομένουν. Χάνουμε το αίμα μας ως έθνος με τη φυγή των νέων. Δεύτερον: ΝΑ μείνουν εδώ, να δουλέψουν, να αγαπήσουν την εργασία, να μην απεργούν (ειδικά οι δάσκαλοι, οι γιατροί...) Και τρίτον... εγώ να φύγω... Κουράστηκα πια. Δεν θέλω άλλο να ζω για να βλέπω αυτή την κατάσταση”. 

Φωτοστιγμιότυπα από ενα συνέδριο του 1982 στη Νάπολη, στο οποίο συμμετείχε ο αείμνηστος καθηγητής ΕΜΜ. ΚΡΙΑΡΑΣ.