Καλός νά ΄ναι ο νέος χρόνος για όλους τους Έλληνες

Τα χρόνια τρέχουν χύμα κι εμείς τους δίνουμε ένα σχήμα.

Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος

να 'ν' ήμερος να 'ναι άκακος

λίγο φαΐ, λίγο κρασί

Χριστούγεννα κι Ανάσταση.

ΕΛΥΤΗΣ

www.youtube.com/watch?v=7Vad5Zw1tk0

Εγκαταλειμμένες οι «αιμασιές» ματώνουν και πεθαίνουν στην Τήνο.

Η Τήνος, οι «αιμασιές» και το τέλος της παράστασης

http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=25862&subid=2&pubid=63857814

Σε έναν ρόλο που δεν τον γνωρίζαμε, ο πρώην ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ και συνιδρυτής πλέον του «Σχεδίου Β» ακολουθεί το «φίδι» των τηνιακών ξερολιθιών από το αγαπημένο χθες στο τραχύ σήμερα.

Είναι παράδοξο η ταυτότητα ενός νησιού, με ήπιους ανθρώπους και χωρίς άγριους κώδικες τιμής, να προσδιορίζεται από το «αίμα».

Η λέξη «αιμασιά» συναντάται για πρώτη φορά στην ομηρική Οδύσσεια. Στη Ραψωδία Σ, ο μνηστήρας Ευρύμαχος περιπαίζει τον ζητιάνο Οδυσσέα, προτείνοντάς του να δουλέψει στα χωράφια του, «κλαδιά να κόβεις για φραγμό και δέντρα να φυτεύεις». «Αιμασιάς τε λέγων και δένδρεα μακρά φυτεύων». Η λέξη συναντάται κατόπιν στον Ηρόδοτο, στην Κλειώ, το πρώτο βιβλίο των Ιστοριών του, όταν περιγράφει τη Βαβυλώνα με το «τείχος από ψημένα τούβλα». «Αιμασίη πλίνθων οπτέων».

Η άκανθος που όποιον την πλησιάσει «αιμάσσει», αυτό ήταν το πρώτο νόημα της λέξης. Υστερα ο φράχτης από βάτα, ο τοίχος από πέτρες, η ξερολιθιά. Αυτός ακριβώς ο ομηρικός όρος «αιμασιά» περιπλανάται αδιάκοπα στην Τήνο επί τρεις χιλιετίες, είναι και σήμερα σε πλήρη χρήση στην τοπική λαλιά. Σημαίνει την πεζούλα, τη σκάλα, τη διαδοχή στενών οριζοντίων ζωνών στις πλαγιές των ορεινών όγκων, για να τις κάνουν καλλιεργήσιμες.

Τόσες χιλιετίες είναι πανταχού παρούσες και οι βαθμίδες από ξερολιθιές. Ενα ατέλειωτο πέτρινο φίδι που περιστρέφεται σε παράλληλες γραμμές σε όλα τα βουνά και τους λόφους του νησιού. Ετσι δημιουργήθηκε αυτό το ασύλληπτο ενιαίο γλυπτό που καλύπτει όλη την έκταση της κάποτε αποκαλούμενης Οφιούσας. Δεν διακόπτεται, αντίθετα διακοσμείται από τους διάσπαρτους οικισμούς, μεγαλύτερους κύβους πάλι από πέτρα, όπως οι ρόμβοι στο δέρμα της οχιάς.

Δεν έχει μείνει η Τήνος στη νεολιθική εποχή - αντίθετα οι άνεμοι της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού έφταναν πολύ νωρίς και πολύ ισχυροί λόγω της βενετσιάνικης παρουσίας στο νησί. Είναι όμως ο τόπος της αισθητικής του λίθου. Τα σύνορα στους αγρούς, από πέτρα. Τα ξωκκλήσια, από πέτρα. Οι περιστερεώνες, από πέτρα. Τα υποστυλώματα για τις οροφές, από πέτρα. Τα αγροτικά εργαλεία, από πέτρα. Οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι, από πέτρα - πράσινο, λευκό, γκρίζο μάρμαρο. Η πιο προχωρημένη εργασιακή ειδίκευση, πάνω στην πέτρα - οι μαρμαράδες που έχουν αφήσει τα ίχνη τους στην Ακρόπολη και σε όλα τα μεγάλα κοιμητήρια της Ελλάδας, στις εκκλησίες της ελληνικής διασποράς, Σμύρνη, Φιλιππούπολη, Βουκουρέστι, Αλεξάνδρεια. Οι περισσότεροι από τους μεγάλους καλλιτέχνες της με τη σμίλη πάνω στην πέτρα - ο Χαλεπάς, ο Σώχος, ο Φιλιππότης. Και κυρίως οι ξερολιθιές. Ετσι δημιουργήθηκε η αισθητική του ελάχιστου.

Τελικά όμως το «χειροποίητο νησί», όπως το αποκαλούσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης, δεν είναι γλυπτό. Είναι θεατρική παράσταση. Σε ένα κακοτράχαλο χωράφι, ξεχωρίζει σαν κόσμημα, ένα πήλινο άνθος, η μυρμηγκοφωλιά, κόκκοι από φρέσκο χώμα, διαλεγμένοι ένας ένας. Αυτός ο μικρός σωρός, σαν μικρογραφία ηφαιστείου, επιβιώνει μόνο όσο υπάρχουν τα εργατικά έντομα να τον ανανεώνουν. Αν φύγουν, θα τον παρασύρει ο άνεμος, η βροχή, οι πατημασιές των θηλαστικών. Ο ίδιος κανόνας ισχύει και για την Τήνο. Οχι ένα στατικό ανάγλυφο, αλλά τέχνη που υπάρχει μόνο σε αέναη κίνηση, που αναπνέει, που έχει ανάγκη κάθε στιγμή τους χιλιάδες συμπρωταγωνιστές, μια επαναλαμβανόμενη τελετουργία, μια παράσταση που διαρκεί δεκάδες αιώνες.

Εκατομμύρια αγρότες μέσα στα χρόνια κάθε μέρα επιδιόρθωναν τα τοιχία από σχιστόλιθο που συγκρατούσαν το λίγο πολύτιμο χώμα.

Πατεράδες μοίραζαν τη φτωχή γη στα παιδιά τους, προσθέτοντας νέους διαδρόμους στον λαβύρινθο. Το ατέλειωτο φίδι ήταν συνεχώς εν κινήσει και για αυτό ακλόνητο και διαρκές.

Η ρήξη ήρθε απότομα και ανελέητα, τις δεκαετίες των δανείων, της τεχνητής ευμάρειας, του καταναλωτισμού, του νεοπλουτισμού. Σαν καραβάνια προσφύγων οι αγρότες, μαζί με τα μουλάρια τους και την περιβόητη ράτσα της τηνιακής αγελάδας αποχώρησαν οριστικά από τη γη τους.

Καραβιές με τους νέους εποίκους, τα μεσοαστικά στρώματα της Αθήνας εισέβαλαν, ορισμένοι με το θράσος της φοροδιαφυγής και με απληστία, στο παρθένο τοπίο - ενώ με έναν απλό σχεδιασμό οι περισσότεροι νέοι Τήνιοι, που πονάνε το νησί όπως κι όσοι το βιώνουμε μέσα από τις παιδικές μας αναμνήσεις, θα μπορούσαν να αναστείλουν την καταστροφή, αντί να την επιτείνουν.

Οι ξερολιθιές είναι ακίνητες πια και γι' αυτό καταρρέουν. Το χώμα χύνεται και χάνεται με τις μπόρες και τους χειμάρρους στο Αιγαίο. Η διάβρωση αφήνει ένα γυμνό βράχο. Η διαρκής performance από την ομηρική εποχή για πρώτη φορά σταματάει. Ατιμασμένες και εγκαταλειμμένες οι «αιμασιές» ματώνουν και πεθαίνουν.

Κι εμείς, σε μια Ελλάδα του ευρώ, που τρώει τις σάρκες της, θα παρακολουθούμε, ανήμποροι κι απαθείς, την αυλαία αυτής της προαιώνιας παράστασης να πέφτει;

http://news.kathimerini.gr/archive-editions/article/oiko/2006/08/1285887.html

http://www.tinosinfo.gr/abouttinos/kserolithies/index.html

Ανατρέχοντας σε αναμνηστικές φωτογραφίες Ντηνιακών του χτες και του σήμερα

Σήμερα ήταν μια ηλιόλουστη μέρα και αποφάσισα να την αφιερώσω όλη σε ένα περίπατο στη Νάπολη με συντροφιά την κόρη μου που αυτές τις μέρες βρίσκεται   εδώ λόγω γιορτών.  

Ζει κι εργάζεται εδώ κι ένα χρόνο στο Μιλάνο, μια πόλη που δεν τη ζεσταίνει πολύ ο ήλιος.  Είναι κι αυτή Κελλιανή όπως και ο γιός μου, γραμμένοι στα δημοτολόγια της Τήνου από τότε που γεννήθηκαν.

Ευκαιρία λοιπόν για ένα περίπατο στην όμορφη Νάπολη.

Περπατήσαμε για 7 ώρες στην παραλία και στο κέντρο και πριν πάρουμε το μετρό της επιστροφής καταφέραμε να επισκεφτούμε και το Αρχαιολογικό Μουσείο.

Περάσαμε μια μέρα που θύμιζε άνοιξη.

´Οταν  επιστρέψαμε σπίτι, άναψα το τζάκι και μετά άνοιξα ξανά τα μπαούλα της μνήμης και του χτες. 

Αυτή η αναπόληση της Τήνου του χτες ζεσταίνει τα τελευταία βράδια μου με γλυκές αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία. Και με φέρνει σε επαφή με ένα σωρό Ντηνιακούς. 

Διασκεδάζω και με τις προσπάθειες πολλών που προσπαθούν να δώσουν μια ταυτότητα σε κάποιους και πέφτουν έξω. Πέρασε αλήθεια πολύς καιρός από τότε που αποθανατίστηκαν μερικά αναμνηστικά στιγμιότυπα και βιώματα του χτες.

Σήμερα αναρτώ μερικές άλλες μαυρόασπρες φωτογραφίες που με φέρνουν πάλι πίσω στο χρόνο. Χωρίς όμως νοσταλγία με την ετυμολογική της έννοια. Είναι αναμνήσεις που ζεσταίνουν και δημιουργούν ευκαιρίες για νέες ηλεκτρονικές διαδικτυώσεις.

Καλό σας βράδυ

Τα Κάτω Μέρη στις αρχές της δεκαετίας του ΄60

Δυό ξαδέρφια από τα Κελλιά, τέλη δεκαετίας του ΄60

Ντηνιακοί και Συριανοί διασκεδάζουνε σε μια Αθήνα χιονισμένη,

μάλλον 1966 ή 1967.

Ένας από αυτούς από τότε ονειρευόταν να ασχοληθεί με ... την πολιτική, άλλος με τα μελίσσια όταν ... θα έπαιρνε σύνταξη, ένας ήθελε να σταδιοδρομήσει στη δικηγορική, κάποιος άλλος ξέπεσε με τα γράμματα και τα βιβλία, ένας κατάφερε να γίνει πολιτικός μηχανικός και ένας άλλος από τότε είχε μανία με τα αρχεία.

Κοπέλλα Κελλιανή στα σκαλιά της Παναγιάς,

δεκαετία του ΄50, υποθέτω.

Η Χώρα από την Παναγιά, τη δεκαετία του ΄50

Με τους διασκάλους μας,  Χήτο και Κεφαλληνιάδη σε εκδρομή της Λεοντείου Πατησίων

Άντε τώρα να θυμηθείς φυσιογνωμίες οχούμενες επί γαϊδάρων!

Μου φαίνεται ότι ερχόταν στα Κελλιά από την Άγια Μαρίνα 

και πρέπει να ήταν κοντά στους Μύλους.

Κελλιανοί ευωχούμενοι, δεκαετία του ΄70.

Ντηνιακοί και Συριανοί στα Τέμπη, δεκαετία του ΄60.

Εδώ δυσκολεύομαι να θυμηθώ τα πρόσωπα.

Ο μπάρμπα Στεφανής με κάποια ανήψια του. 

Ετοιμαζόταν για την Βαθειά Λίμνο.

Δεκαετία του ΄80.

Τρεις Ντηνιακοί. 

Οι δύο Πανωμερίτες και ο αριστερός Κατωμερίτης.

Δεκαετία του ΄60.

Δυό ξαδέρφια από τα Κελλιά στην Πλατεία Αμερικής.

Αρχές δεκαετίας του ΄60.

Ο παππούς με τα εγγόνια του στη Λούρ΄.

Δεκαετία του ΄80.

Δυό Κατωμερίτες παίζουν θέατρο στην Αθήνα, στα τέλη της δεκαετίας του ΄60.

Η θεία η Μαρία η Συγκέλλινα με τ΄ανήψια της σε τραπέζι, στη δεκαετία του ΄70.

Φωτογραφίες από τα σεντούκια και τα συρτάρια των bureaux στα Κάτω Μέρη. Γλυκιές αναμνήσεις από την Τήνο του χτες.

Χτες συγκροτήθηκε, αυθόρμητα θα έλεγα, μια μεγάλη ομάδα Τηνιακών στο Facebook με τίτλο ΤΗΝΟΣ: ΑΝΑΠΟΛΩ ΤΟ ΧΘΕΣ που ανασύρει και συμμερίζεται μέσα από τα συρτάρια και τα σεντούκια των σπιτιών ασπρόμαυρες φωτογραφίες της Τήνου γεμάτες αναμνήσεις και βιώματα.

Είναι μια αξιέπαινη πρωτοβουλία που θα κερδίσει τη συμπάθεια πολλών Τηνιακών.

Την ανακάλυψα τυχαία και ζήτησα να γίνω μέλος αυτής της ομάδας ανθρώπων που αγαπούν το νησί τους.

Εδώ και καιρό ανασύρω κι εγώ από τα σπίτια της Ομογένειας της Νότιας Ιταλίας παρόμοιες φωτογραφίες και τις παραθέτω στο blog μου ΚΕΛΛΙΑΝΟΣ.

Οι φίλοι της ομάδας με παρακίνησαν να ανοίξω κι εγώ τα σεντούκια και τα bureaux και να βγάλω στο φως τις οικογενειακές φωτογραφίες. 

Ξανακοιτάζοντας αυτές τις φωτογραφίες της δεκαετίας του ΄40 και μετέπειτα, αντιλαμβάνομαι πόσο δίκιο είχαν οι περιηγητές του 18ου αιώνα (Choiseul-Gouffier, Lord Charlemont, Sonnini de Manoncourt, Guillaume Antoine Olivier), ο Αντωνης Μοσχάτος από τον Αρνάδο και ο γιατρός Μαρκάκης Ζαλώνης από τον Κρόκο όταν εξεθείαζαν την γλυκιά ομορφιά, το ήθος, την κομψότητα και την θηλυκιά χάρη των γυναικών της Τήνου.

Αλλά το ίδιο πρέπει να πούμε και για τους άντρες της Τήνου, με την αρρενωπή ομορφιά και ξεχωριστή λεβεντιά τους.

Οι οικογενειακές φωτογραφίες που αναρτώ είναι στο σύνολό τους φωτογραφίες από τα Κάτω Μέρη και πρωτίστως από τα Κελλιά. Κάποιες γυναίκες και μερικοί άντρες ζουν ακόμα και χαίρονται την Τήνο μας.

Ευαγγελίστρια, Χώρα, 1948

Δεκαετία του ΄40.

Με στίχους από πίσω:

Καρδιά μου ποιός σε εκλείδωσε

και επήρε το κλειδί σου

και δεν ανοίγεις να μου πεις 

την παραπόνεσή σου.

Σου στέλνω το κορμάκι μου

με μηχανή βγαλμένο

σαν αποθάνω στον στρατό

ενθύμιον θα μένω.

Δεκαετία του ΄40.

Πάνω χωριό, Κελλιά, αρχές του ΄70.

Πάνω Χωριό, Κελλιά, δεκαετία του ΄60.

14 Σεπτεμβρίου 1948

 Αρχές του ΄70 στο πάνω χωριό στα Κελλιά.

Τέλος δεκαετίας του ΄40.

 4 Οκτωβρίου 1949

Κάτω Μέρη, Αύγουστος 1962.

Στο βάθος φαίνεται ο Καρκάδος. 

Φωτογραφία Γεωργίου και Ελένης Γκίζη.

9 Ιουλίου 1949

1 Αυγούστου 1948

Κελλιά, Μάρτιος 1951.

Πίσω από την καρέκλα η αξέχαστη Αλεξάντρα.

 1948

1 Ιανουαρίου 1950

Κελλιά, μέσα δεκαετίας του ΄50

 3 Φεβρουαρίου 1947

16 Ιουλίου 1948

Αφιερωματικά στιχάκια από πίσω:

Λάβε κορμί χωρίς ψυχή

και σώμα δίχως αίμα

λάβε την φωτογραφία μου

δια να θυμάσαι εμένα.

Κελλιά, δεκαετία του ΄40

Δεκαετία του ΄40

25 Ιουνίου 1949

ΠΑΛΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΡΤΑΡΙΑ ΤΗΣ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΣ 8. VECCHIE FOTO DAGLI SCRIGNI DELLA DIASPORA GRECA 8.

Τρεις Τηνιακοί Κατωμερίτες 

στην Μικρά Ασία το 1921, 

λίγο πριν την καταστροφή.

 Η εκκλησία των Κελλιών 

τη δεκαετία του '50

Κολυμπώντας με ένα σωρό Τηνιακούς και Συριανούς

Τηνιακοί και Συριανοί σε σχολικά διαλείμματα 

τη δεκαετία του '60

Εκδρομή στον Ισθμό, 

δεκαετία του ΄60. 

Διακρίνονται Αθηναίοι, Τηνιακοί και Συριανοί.

Nα σας χαιρετήσω με την πρέπουσα ευχή

ΚΑΛΑΝΤΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ ΤΗΝΟΥ

Πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα (1872)

Εις αυτό το Νέον Έτος
Βασιλείου Εορτή
Ήρθα να σας χαιρετήσω
Με την πρέπουσα ευχή,

Πρώτον αρχινώ και λέγω και 
θερμώς παρακαλώ
να διέλθητε μ' υγεία 
μ' όλο σας το αρχοντικό.

Άλλα ήρθα να σας φέρω
Την υγεία και χαρά
Ο Θεός να σας φυλάει 
Από κάθε συμφορά.

Κι ο Βασίλειος ο Μέγας 
Καισαρείας θαυµαστός
να’ ναι µες στ’ αρχοντικό σας 
σύντροφος και βοηθός.

Και για τους ξενιτεµένους 
έχω να ειπώ πολλά
όπου είναι και βρισκόνται 
να ’χουν την καλή καρδιά.

Κι άλλα έτερα σας πρέπουν 
να ειπώ δεν ηµπορώ
σας αφήνω καληνύχτα 
κι αύριο µε το καλό.
Καλή χρονιά και εις έτη πολλά.

http://youtu.be/80AtbxXlyDc

http://www.youtube.com/watch?v=B8syuaXtAII&feature=BFa&list=PLECCA6679D8DDA778&lf=results_main

Τα Ελληνικά μυαλά παίρνουν και πάλι το δρόμο της μετανάστευσης.

http://www.youtube.com/watch?v=MtwgdqMCbSY

Μαμά μην κλαίς, θα τα λέμε στο Skype - Don't cry mom, we'll talk on Skype (1ο ΕΠΑΛ ΑΡΓΟΥΣ)...

Η ταινία του 1ου ΕΠΑΛ ΑΡΓΟΥΣ με τίτλο "Μαμά μην κλαις θα τα λέμε στο Skype" κατέκτησε τις καρδιές των θεατών και το 1ο Βραβείο (στην κατηγορία 17-20 ετών) του Διαγωνιστικού τμήματος στη 13η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας CameraZizanio 2013, του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας.

Η ταινία των μαθητών του τομέα Ηλεκτρονικής-Ηλεκτρολογίας και του τομέα Μηχανολογίας πραγματεύεται τη μετανάστευση των νέων Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό για ένα καλύτερο μέλλον. 

"Παλιά οι Έλληνες μετανάστευαν εξαιτίας της φτώχειας, της ανέχειας.

Κουβαλούσαν τις αναμνήσεις τους σαν ξόρκια, για τους δράκους της ξενιτιάς κι έσερναν, εκτός από τους ταπεινούς τους μπόγους, πιότερο την υπόσχεση για επιστροφή.

Όλα για αυτή τη μέρα του γυρισμού...

Αν είναι αλήθεια ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται είτε ως φάρσα είτε ως τραγωδία, στην περίπτωση της Ελλάδας ισχύει σαφώς το δεύτερο.

Εγκλωβισμένη στη δίνη της κρίσης και με την ανεργία να απογειώνεται, σπρώχνει στο περιθώριο τα παιδιά της.

Παλιά στη ξενιτειά ζητούσαν δυνατά κορμιά. 

Τώρα ζητούν δυνατά μυαλά. Τα Ελληνικά μυαλά..

Οι Έλληνες παίρνουν και πάλι το δρόμο της μετανάστευσης.. 

Η οικονομική κρίση «σκότωσε» τα όνειρα των νέων. Η λέξη ανεργία τους στοίχειωσε.

Πολλοί δεν αναγνωρίζουν πια τον τόπο που μεγάλωσαν. Αγωνία, θλίψη, και ανεργία. Έτσι πήραν τη μεγάλη απόφαση να φύγουν και να αναζητήσουν τη δική τους Ιθάκη, που θα τους επιτρέπει τουλάχιστον να ονειρεύονται....

Φεύγουν κατά χιλιάδες. Νέοι με μεταπτυχιακά, διδακτορικά, έμπειροι τεχνικοί αλλά και απελπισμένοι μεσήλικες.

Παρηγορούν τους δικούς τους «μην κλαις, βρε μαμά, θα τα λέμε στο σκάιπ»...."

Γιορτές Χριστουγέννων/Φώτων στη δεκαετία του ΄50 στα Κελλιά της Τήνου

Διαβάσματα στις διακοπές των Χριστουγέννων

από τα βιβλία μας του Δημοτικού,

κάτω από το τρεμάμενο φως μιας λάμπας πετρελαίου.

Για να μην ξεχνάμε!