ἄνθρακες ἡμῖν ὁ θησαυρὸς πέφηνε

Τη δεκαετία του 50, παραφράζοντας Παπαδιαμάντη, χωρίς να το ηξεύρωμεν ήμεθα ευτυχείς και ολιγαρκείς. Αντίθετα τώρα αντιλαμβανόμαστε ότι άνθρακες ο θησαυρός που έχουμε στα χέρια, σύμφωνα με την έκφραση του Λουκιανού. Διάψευση ελπίδων, φαντασιώσεις, καπνός χωρίς ψητό, κάρβουνα και στάχτες.

Στο έργο του Λουκιανού Φιλοψευδής ή Απιστών, ο Τυχιάδης απογοητεύεται όταν ο σοφός Αρίγνωτος συντάσσεται με εκείνους που πιστεύουν στα φαντάσματα.
“Τί τοῦτ',” ἔφην, “ὦ Ἀρίγνωτε; καὶ σὺ τοιοῦτος ἦσθα, ἡ μόνη ἐλπὶς τῆς ἀληθείας – καπνοῦ μεστὸς καὶ ἰνδαλμάτων; τὸ γοῦν τοῦ λόγου ἐκεῖνο, ἄνθρακες ἡμῖν ὁ θησαυρὸς πέφηνε.”
Το ίδιο σε μετάφραση του Κονδυλάκη:
Τ’ είν’ αυτά, Αρίγνωτε, είπα, και συ η μόνη ελπίς της αληθείας, είσαι γεμάτος από καπνόν και φαντάσματα; Όπως η παροιμία λέγει, άνθρακες ο θησαυρός απεδείχθης.

Μη παρακαλώ σας μη, μη λησμονάτε τη χώρα μου.

Η Ελλάς προώρισται να ζήση και θα ζήση, όπως είχε προφητεύσει πάλαι ποτέ ο Χαρίλαος Τρικούπης. Η ανάκαμψη θα έρθει κι ας ογκανίζουν όσο θέλουν οι γκαντέμηδες Γερμανοί και οι Άγγλοι. Φτου να μη μας ματιάσουν. Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει! Φτου λοιπόν κι απ΄την αρχή.

Λόγοι προς αιθέρα φρούδοι έναντι κατόπτρου.

Αυτές τις μέρες συνέβησαν διάφορα περιστατικά που κλόνισαν συθέμελα τις ουτοπικές βεβαιότητές μου. Τρομοκρατικά συμβάντα σε βάρος Υπουργού, διαρροή κάλπικων ειδήσεων από τη γηραιά Αλβιόνα (perfidious Albion), αυστηρά ασφαλιστικά μέτρα κ.ο.κ. Χαλεπόν ο βίος Αθήνησιν! Ανησυχώ ωστόσο για τα περαιτέρω και ειδικά για τις αντενδείξεις και ανεπιθύμητες ενέργειες της οικονομικής ΄θεραπευτικής΄ αγωγής που επέβαλε η κυβέρνηση στους συμπατριώτες μου εν Ελλάδι. Διερωτώμαι μήπως η συνταγή του γιατρού είναι υπερβολική, γιατί άντε να βρεις τότε ένα αντίδοτο σε περίπτωση υπέρβασης της δοσολογίας. Κι έπειτα παραδόξως δεν βλέπω να έχουν εντοπιστεί και κατονομαστεί οι υπεύθυνοι αυτής της δημοσιονομικής παθολογίας που πλήττει την Ελλάδα. Κι όμως πρέπει να υπάρχουν και οφείλουν να την πληρώσουν πρωτίστως οι ίδιοι οι υπεύθυνοι κι όχι μόνο ο απλός κοσμάκης. Όπως έλεγε ο Σοφοκλής, ει δείν΄έδρασας, δεινά και παθείν σε δει. Φοβάμαι μήπως τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί προκαλέσουν άλλες παρενέργειες, δηλονότι κατάθλιψη, αβουλία, αφασία, αναισθησία, αναφροδισία και σταματάω εδώ την απαρίθμηση των νοσημάτων με στερητικό άλφα. Ο Αχαιός σωστά διευκρίνιζε ότι πεινώσι η Κύπρις πικρά και ο σοφός Ευριπίδης υπενθύμιζε εν πλησμονή τοι Κύπρις, εν πεινώντι δ΄ού. Αντιλαμβάνομαι ότι τώρα εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί δείπνου. Την Αφροδίτη όμως πώς να την αφήσουμε στο περιθώριο; Έχει εντούτοις η θεός! Γιατί χωρίς το τερπνόν, που μόνον η Αφροδίτη μας εξασφαλίζει, πώς θα διαλύσουμε αυτήν την καταχνιά που μας καταπιέζει. Το μόνο επικούρειο τετραφάρμακο είναι αυτή. Ιl trucco è tutto qui: Basta un poco di zucchero e la pillola va giù. Μια ζωή την έχουμε κι αν δεν τη γλεντήσουμε, τι θα καταλάβουμε, τι θα καταντήσουμε. Έχει η ...θεός! Αφροδίτη, παρηγόρησέ μας, γιατί την έχουμε βάψει. Ειδάλλως έχει η ...φαρμακευτική χημεία! Κι εμείς οι απόδημοι έχουμε περιπέσει σε πατριωτική κατάθλιψη. Και φοβόμαστε μετάδοση και εξάπλωση του παθογόνου δημοσιονομικού ιού και εκτός εθνικών συνόρων. Είμαστε όλοι σε ένα καζάνι. Σύνορα δεν υπάρχουν πιά και ούτε γυάλινοι πύργοι και δεν ξέρουμε πώς να αποστειρωθούμε. Αλλά λίγο χιούμορ επιβάλλεται σ΄αυτήν την περίσταση. Έχει ...η θεός, λέω εγώ. Προτιμώ να προσβλέπω σε μιά γυναικεία θεότητα. Ίσως συνέλθουμε όλοι από το μεθύσι της υπερκατανάλωσης και επανέλθουμε στην αυτάρκεια και ολιγάρκεια της ελληνικής υπαίθρου. Για μένα η Τήνος είναι πιθανόν μια λύση. Deve passare la nottata...έλεγε ο Eduardo De Filippo στην Ιταλία. Μπόρα είναι και θα περάσει, λέμε κι εμείς στην Ελλάδα. Χωρίς εφησυχασμό, εντούτοις. Και με τα μάτια 14. Και με την Αφροδίτη στο πλάι.

Εβδομάδα εκδηλώσεων στη Μοντρέστα της Σαρδηνίας

NOSTOS / ΝΟΣΤΟΣ Montresta, agosto 2010

BOLLETTINO STAMPA-ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ, 21.06.2010

Η οργανωτική επιτροπή των εκδηλώσεων ΝΟΣΤΟΣ 2010 προτίθεται να οργανώσει πολλαπλές εκδηλώσεις στο δεκαήμερο 21/29 Αυγούστου 2010. Καταρχήν θα αφιερώσει τρεις ημέρες σε καθένα από τους δήμους που συμμετέχουν, Οίτυλο, Καργκέζε και Μοντρέστα πριν την καταληκτική εκδήλωση 28/29 στην οποία θα συμμετέχουν επίσημα οι εκπρόσωποι και ενδεχομένως τα παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα των τριών δήμων. Στα πλαίσια αυτά του δεκαημέρου θα γίνουν προβολές οπτικοακουστικού υλικού και φιλμ, εκθέσεις φωτογραφιών και διαφημιστικού τουριστικού υλικού, μουσικές βραδιές, θεατρικές παραστάσεις και ημερίδες αφιερωμένες στην ιστορία των τριών δήμων.

Nell'ambito delle manifestazioni NOSTOS MONTRESTA 2010, il team organizzativo del NOSTOS sta ideando e preparando alcuni eventi preliminari prima del fine settimana 28/29 agosto 2010 che chiuderà ufficialmente la serie delle manifestazioni culturali, con la partecipazione diretta delle varie delegazioni e delle autorità. In pratica ci saranno complessivamente dieci giorni di eventi vari dal 21/22 al 28/29 agosto riguardanti il NOSTOS. Si prevedono pertanto eventi monografici dedicati a OITYLON, CARGESE e MONTRESTA, per ripercorrere la storia, la cultura e l'attualità di questa diaspora, nonché tavole rotonde, esposizioni, serate musicali e rappresentazioni teatrali.

ΝΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΤΩΝ ΜΑΝΙΑΤΩΝ

ΝΟΣΤΟΣ

ΜΟΝΤΡΕΣΤΑ, 28/29Αυγούστου 2010

Η Montresta οφείλει τις ρίζες και την ιστορική ταυτότητά της σε μια έξοδο και διασπορά των Μανιατών από την Λακωνία στην Κορσική το 1676.

Ηττημένοι από τους Τούρκους το 1669, οι Μανιάτες βρήκαν καταφύγιο και προστασία στη Δημοκρατία των Γενουατών. Πολλές οικογένειες διέφυγαν τότε στην Τοσκάνη, στη Γένουα και στην Κορσική. Κι όταν οι κάτοικοι της Κορσικής επαναστάτησαν το 1731 περίπου κατά των Γενουατών οι Έλληνες απέφυγαν να εμπλακούν σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τους Γενουάτες που τους είχαν συνδράμει. Η ουδέτερη στάση που κράτησαν τους έφερε σε ρήξη με τους επαναστάτες Κορσικανούς και γι΄αυτή υπέφεραν πολλά δεινά σε αντίποινα. Για πενήντα χρόνια υπέστησαν ξεριζωμούς και μετοικεσίες, μέχρι που τους δόθηκε η άδεια να εγκατασταθούν στο νέο τους χωριό την Καργκέζε. Μερικές οικογένειες τότε κατάφεραν να μετοικήσουν στη Σαρδηνία στο χωριό της Μοντρέστας που οι ίδιες ίδρυσαν γύρω στα 1750 περίπου. Έτσι ιδρύθηκε η Μοντρέστα η Ελληνική στη Σαρδηνία.

Το διήμερο 28 και 29 Αυγούστου 2010 θα γίνει η μεγάλη γιορτή του Νοστου των Μανιατων στη Μοντρέστα. Εκεί θα επισφραγίσουν τις κοινές καταβολές τους οι Μανιάτες του Οιτύλου, οι Μανιάτες της Καργκέζε της Κορσικής και οι Μανιάτες της Μοντρέστας.

Ο ΝΟΣΤΟΣ-Montresta 2010 είναι μιά πρωτοβουλία του Δήμαρχου της Μοντρέστας Antonio Zedda με πρώτιστο στόχο τον εορτασμό, μαζί με την Ελληνική Κοινότητα της Σαρδηνίας και σε συνεργασία με τους Δήμους του Οιτύλου και της Καργκέζε, των 250 χρόνων αυτής της εστίας του Ελληνισμού της Διασποράς,

Ο ΝΟΣΤΟΣ-Montresta 2010 τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδος στη Ρώμη, της Περιφέρειας της Σαρδηνίας και της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων Ιταλίας.

Το πρόγραμμα ΝΟΣΤΟΣ-Montresta 2010 συμπεριλαμβάνει μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, χάρη στην παρουσία παραδοσιακού χορευτικού συγκροτήματος του Δήμου Οιτύλου και άλλων συγκροτημάτων της Σαρδηνίας. Επίσης συμπεριλαμβάνει ζωηρό γλέντι με πλούσιο ελληνοϊταλικό φαγοπότι.

Υπεύθυνος συντονιστής των εκδηλώσεων ΝΟΣΤΟΣ-Montresta 2010 είναι ο Γιαννης Κορινθιος.

NOSTOS

Montresta, 28/29 agosto 2010

Montresta deve la sua origine e identità storica a una lontana migrazione di Maniati in Corsica nel 1676.

Sconfitti dai turchi nel 1669 dopo una resistenza diventata leggendaria, i Maniati della Laconia si rivolgono alla Repubblica di Genova per chiedere protezione e asilo; a circa 800 maniati, capeggiati dalle famiglie nobili dei Comneno-Stefanopoli e Medici-Jatriano, viene accordato il diritto di insediamento in Toscana, a Genova e nel piccolo villaggio di Paomia in Corsica (a circa 50 km da Ajaccio). Quando la Corsica nel 1731 insorse contro la Repubblica di Genova, i greci si rifiutarono di aderire e il loro paese venne incendiato per vendetta dai rivoltosi Corsi e furono saccheggiate le loro proprietà; fortunatamente le famiglie furono evacuate in tempo, trovando riparo ad Ajaccio dove rimasero per circa 50 anni. Alcune famiglie stavano progettando allora di trasferirsi in Spagna e nelle Baleari, vista l'ostilità dei Corsi ribelli. Altri invece cominciarono trattative segrete per emigrare nella vicina Sardegna con un nobile di Alghero. Nel 1745/1750 circa una cinquantina di famiglie greche che dimoravano ad Ajaccio emigrarono in Sardegna, dove ottennero da Carlo Emanuele III territori nella zona della Villa di San Cristoforo di Montresta per stabilire il loro nuovo insediamento. Così nacque Montresta la 'Greca'.

Il 28/29 agosto il progetto/evento Nostos ricongiunge idealmente Oitylon di Mani in Grecia e Cargèse la Grecque della Corsica con il paese di Montresta in Sardegna. A Montresta si festeggerà il legame storico e di sangue che unisce i tre paesi da secoli e si rinnoverà il gemellaggio tra i Maniati e la loro diaspora storica. A Montresta si ritroveranno i Maniati di Oitylon, i Maniati di Cargèse e i Maniati della Sardegna. Sarà una grande festa 'greca' dei Maniati in terra di Sardegna.

Nostos-Montresta 2010 è un progetto/evento ideato e promosso dall'amministrazione del Comune di Montresta, guidata dal sindaco Antonio Zedda, per la celebrazione dei 250 anni della fondazione 'greca' di Montresta. A questo progetto, coordinato da Jannis Korinthios, partecipano attivamente il Comune di Oitylon (Grecia) e il Comune di Cargèse (Corsica/Francia), nonché la Pro Loco di Montresta, la Pro Loco di Arborea, l'Unione di Comuni Della Planargia e Montiferru Occidentale, la Provincia di Oristano e la Comunità Ellenica della Sardegna. Il progetto Nostos-Montresta 2010 si svolgerà con il patrocinio dell'Ambasciata di Grecia a Roma, della Regione Sardegna e della Federazione delle Comunità e Confraternite Elleniche d'Italia. Il progetto/evento Nostos-Montresta 2010 si articolerà in momenti ufficiali, in manifestazioni di danze tradizionali, con la partecipazione di gruppi folk di Oitylon e della Sardegna e, infine, in una sagra di cucina tipica greca e sarda.

Με ξεναγό τον Παπαντώνη στα Κάτω Μέρη

Τα Κάτω Μέρη της Τήνου. Ένα ταξίδι μαγευτικό στα χωριά μας με ξεναγό τον Παπαντώνη.

To βιβλίο του Παπαντώνη το διάβασα μονορούφι πριν λίγες μέρες που πέρασα από την Τήνο. Είναι γραμμένο με μεράκι κι αγάπη για τα Κάτω Μέρη. Ομολογώ ότι ανακάλυψα στις σελίδες του ιστορίες και μέρη που αγνοούσα. Το καλοκαίρι, αν καταφέρω να ξαναέλθω, θα του ζητήσω να με περιδιαβάσει στα απόμερα αυτά μονοπάτια. Τέτοιες προσπάθειες ανοίγουν νέους δρόμους στην ιστοριογραφία και προσφέρουν νέες προοπτικές στο νησί μας. Μπράβο του. Περιμένουμε το επόμενο.